Amsterdam, hoek Staringstraat en Overtoom

 

Oud collega Alfred Gaasbeek verwees me naar dit artikel.
Omdat je nooit zeker weet hoe lang zo'n artikel op Internet beschikbaar blijft, heb ik het ook nog even veiliggesteld.
Het artikel bevat leuke foto's. De tekst van het artikel staat hieronder.


Deze ruim 6x4 meter grote geschilderde gevelreclame is tot stand gekomen op initiatief van fotograaf Paul Fennis, die als projectleider optrad. Paul legde voor uitvoering van zijn project contact met de WHGA en met restaurator Myrthe Smith. Paul en Myrthe wonen beide in Oud-West. De financiering van zijn project kreeg Paul uit buurtbudget van Stadsdeel-West en een subsidie van Nationale Nederlanden (NN) die het RVS-erfgoed beheert.

Het beeldmerk van RVS-verzekeringen met "mannetje-vrouwtje-paraplutje-hondje" is in 1906 ontworpen door Tjeerd Bottema. Vele jaren heeft RVS dit gebruikt hoewel het in de loop van de tijd gestyleerd werd en uiteindelijk uit roulatie werd genomen. Daardoor verdween dit aandoenlijke en herkenbare plaatje helaas uit het straatbeeld, maar het leeft in de herinnering van velen voort. Hoewel het in de eerste decennia van de 20e eeuw vele reclameborden sierde, resteerden na WO-II slechts resten van een enkele geschilderde RVS-reclame (zoals in het Zuid-Limburgse Valkenburg), emaillen RVS-borden (bijv. aan lichtmasten) en een enkele RVS-lichtreclame (zoals tot 2010 op beide zijden van de "RVS-flat" in Amstelveen).

Paul werd over de uit de Staringstraat verdwenen RVS-reclame getipt door bloemenman Piet die "40 jaar geleden" tegenover dit reclamevlak zijn nering begon. En hoewel Paul bij historisch onderzoek (tot nu toe) geen foto van dit muurvlak met RVS erop kon vinden is zeker dat er omstreeks 1910 op diverse plaatsen in het land soortgelijke RVS-reclames te zien zijn geweest, en natuurlijk ook enkele in Amsterdam. Een archieffoto (dit keer niet uit de Beeldbank van het Stadsarchief maar uit het NN-archief) toont aan dat een RVS-reclame vlakbij heeft gezeten in de Bilderdijkstraat, hoek Kinkerstraat, boven wat nu een snackbar is.

In overleg met de WHGA, de eigenaar en beheerder van het pand, en buurtbewoners concludeerde Paul dat het muurvlak Staringstraat hoek Overtoom (nog steeds) uitermate geschikt was om dit RVS-erfgoed te doen herleven. Daarvoor heeft de WHGA een werktekening gemaakt op basis van de archieffoto en het Bottema-origineel, beide uit het NN-archief.

Nadat de beheerder van het pand al in 2013 een onderhoudssteiger voor het muurvlak had laten plaatsen bleek dit voor Paul net te vroeg geweest te zijn. Een tweede kans kwam voorjaar 2015 toen de beheerder een grote onderhoudssteiger liet plaatsen en toestond dat restaurator Myrthe Smith (samen met schilder Pepijn Krijgsman) die zou gebruiken, in overleg met de onderhoudsschilders van de beheerder. Helaas bleek de toestand van het muurvlak bij inspectie veel minder goed dan gedacht: nauwelijks sporen van de oudste gevelreclame(s) op de ondergrond, los stuckwerk, grove reparaties en een niet-hechtende toplaag. Botweg eroverheen schilderen voor snel resultaat gaat in tegen de filosofie van de WHGA. Daarom moest helaas eerst de pleisterlaag vernieuwd worden, resulterend in vertraging en extra projectkosten. Samen met het gebruik van een kwalitatief heel goede ademende Keim-muurverf moet deze grondige aanpak tot een duurzaam resultaat leiden.