Wat is steil?

Amices,
de afgelopen tijd hebben we af en toe gesproken over 'hoe steil' een weg (of trap; of berg) eigenlijk is,
Ik wist er eigenlijk onvoldoende van en heb wat uitgezocht.
Omdat ik alles altijd zo snel vergeet, heb ik het maar even opgeschreven.
Wellicht vinden jullie het ook leuk/leerzaam.

De vraag 'wat is steil' kan niet simpel worden beantwoord. Belangrijk is vooral of je het over een auto/fiets hebt, of over een wandelaar. Zie hieronder.

Groetjes,
Peter

Definitie Soms zie je een bordje langs de weg met een waarschuwing (voor auto's) dat het 'steil' is. Er staat dan iets als "Pas op! 20%".
Maar wat is dat percentage eigenlijk? Voor definities en uitleg klik hier of (ietsje wetenschappelijker) hier.

Belangrijkste daarin: Merk op dat een hellingsgraad van 100% niet beantwoordt aan een hoek van 90°, maar aan een hoek van 45° en dat een hellingsgraad van meer dan 100% dus mogelijk is.

de definitie

hellingspercentage (auto)weg

het 'ergste' bordje wat ik persoonlijk heb gezien (en bereden)

Steil!!!! (dwz: voor een auto...)

Mijn persoonlijk zwaarste ervaring (ik droom er nog wel eens van) was in de zomer van 2008 in Engeland. Uit mijn dagboek van die vakantie:

Tom-Tom geeft een route aan met een rare 'V' erin: geen recht lijntje.
Maar de kaart geeft een geel weggetje aan wat veel rechtstreekser is; en het is nog een 'groene route' ook. Over de Hardknott Pass (what's in a name...).
Vooral Phia (ja ja...) vindt dat we die gewoon moeten nemen.
Er staat ergens een waarschuwingsbord, maar volgens ons is dat alleen voor de winter.
Onder het voortdurend gezeur van Tom-Tom ("Probeer om te draaien...") karren wij omhoog. Ik kan je vertellen: ik heb nog nooit zo'n 'hellerit' gemaakt (en heb in Zwitserland toch ook wel het nodige meegemaakt).
Op een gegeven moment was het zo steil... Ik was per ongeluk even stil komen te staan en eigenlijk kon ik gewoon niet wegkomen.
De banden slipten over het asfalt en we gingen heel zachtjes achteruit.
Tom-Tom was stil geworden, maar nu beginnen vrouw en kinderen: "we willen terug!!!". Maar dat kon ook niet, want keren was er niet bij.
Met veel pijn en moeite toch dat steilste stukje overwonnen en weer verder de Hardknott Pass op.

Volgens Wikipedia is deze Hardknott Pass zo'n beetje het steilste weggetje in Engeland, en ik was er ook goed van in de war. Maar is het nou eigenlijk wel zo steil? Kijk op het fotootje (hiernaast) wat ik daar gemaakt heb van die auto die maar nauwelijks omhoog komt, en vergelijk dat met een trap....

Trappen

mijn trap (139%)

Een huishoudtrapje is gauw meer dan 200%

Je hebt steile trappen en luie trappen.
De grens ligt bij 45 graden (dus 100%).
Ik heb mijn eigen trap eens gemeten; en ik heb een steile trap. Hij is ongeveer 53 graden (ofwel 139%).
Mijn huishoudtrapje is ongeveer 66 graden (ofwel 227%).
Nou is de trap in mijn huis misschien wel (relatief) steil, maar ik ga er toch probleemloos tientallen keren per dag mee omhoog en naar beneden.
Maar probeer je eens voor te stellen dat je een auto tegen zo'n helling zou willen oprijden. Daar is helemaal geen schijn van kans op.

Dus wat is nu eigenlijk steil?
Een gezond mens kan, als de lift kapot is, probleemloos met de trap naar de bovenste verdieping van een flat komen. Een flat van 10 verdiepingen is zo'n 30 meter hoog en dat haal je (met wat puffen) makkelijk via een trap van 45 graden (100 %). Je legt dan horizontaal ook zo'n 30 meter af.
Als je met een auto 30 meter wil klimmen, en het niet zwaarder dan 10% wil hebben, heb je dus een 'talud' nodig van 300 meter....

Of iets 'steil' is of niet; hangt er dus sterk vanaf of je dat relateert aan een mens (te voet) of iets anders. Ik denk bijvoorbeeld (weet niet zeker) dat een mens op een fiets ook steiler kan klimmen dan een auto. En de afgelegde weg is natuurlijk ook belangrijk. Want daar wordt je (als lopend/klimmend) mens ook moe van.

Bergen

Onze discussie over steil werd in eerste instantie ingegeven door de beklimming van de Alpe d'Huez en later door mijn wandelvakantie in Duitsland.

Alpe d'Huez: 12 kilometer zo'n 10% omhoog. Dus zo'n 1000 hoogtemeters

Eerst maar de Alpe d'Huez.
Om te beginnen: ik wil de prestatie van Tineke en Ineke niet bagatelliseren. Het was warm; de 'afgelegde weg' (een kilometer of 14) was stevig en er zat een emotionele component aan.
Maar of het nou wel zo steil was? Dat betwijfel ik een beetje., Kijk eerst maar eens hier
14 kilometer is natuurlijk een aardige tippel (zeker als het warm is) en 10% merk je wel.

(klik op plaatje voor groter)
met de auto: 13,6 km

(klik op plaatje voor groter)
te voet : 9,7 km

(klik op plaatje voor groter)
Steil en kort; of langer...

Ik heb Ineke gevraagd of je niet veel vlugger (dan 14 kilometer) omhoog kon lopen. Dat was niet aan de orde, vanwege het emotionele/rituele aspect van de beklimming op 4 juni. Maar 'normaal gesproken' ga ja als mens te voet natuurlijk niet via zo'n malle autoweg omhoog. Ik ken de omgeving niet, maar weet wel zeker dat je via bospaadjes en bergweggetjes in 'veel minder kilometers' (maar dan natuurlijk wel 'steiler') boven kunt komen. Ik kon op Internet geen goede wandeling vinden die het hele stuk (wat met de Alpe d'Huzes bedwongen wordt) beschreef. Ik heb via www.afstandmeten.nl twee routes (van het dal naar de top) laten uitrekenen: eentje voor de auto en eentje te voet. Dat scheelde 4 kilometer; maar ik denk dat er ter plekke wel kortere (steilere) routes te vinden zijn. Als ik er ooit nog eens kom, ga ik het zeker proberen.

Nu mijn wandeling in Duitsland.

12 kilometer zo'n 10% omhoog

Af en toe ruim boven de 100%...

Kijk ik naar 'mijn zwaarste dag'. Ik heb toen zo'n 20 kilometer afgelegd met 'klimmen en dalen'. Dat ging (in tegenstelling tot de Alpe d'Huzes) dus 'op en neer'. Hoewel sommige mensen 'dalen' zelfs zwaarder vinden dan klimmen, reken ik alleen maar even het stijgen. Even grof gerekend heb ik die dag zo'n 900 meter geklommen. Ongeveer vergelijkbaar dus met de Alpe d'Huzes; maar veel minder gelijkmatig...
Opgemerkt moet wel worden dat mijn gps niet zo nauwkeurig is (zeker niet qua hoogtes).

En nu de 'berg der bergen': de paasberg in Ede

Emiel vroeg zich af hoe 'steil die is' (met name: hoe steil de Arnhemse weg omhoog gaat).
'Op internet' kon ik het niet makkelijk vinden. Daarom heb ik vanmiddag de Arnhemse weg omhoog gelopen en ben via de trapakkers (dat leek me 'steiler') weer naar beneden gegaan. Niets is mij teveel om Emiel te kunnen antwoorden....
Helaas is de gps/hoogtemeter van mijn telefoon niet nauwkeurig genoeg voor deze kleine hoogteverschillen. Het is ook 'een huchtje van niks'. Meer een 'vals plat.
Dan maar op een andere manier proberen uit te vinden.

de voet van de kerkoren is 20 meter boven NAP (waar die NAP-nagel in de muur zit)

Bovenop de Paas'berg'

Hoe hoog is die Paasberg eigenlijk? (en dan naturlijk relatief ten opzichte van 'het dorp')
Vorig jaar heb ik de Edese kerktoren beklommen en ontdekt dat de voet van de toren 20 meter boven NAP ligt.
Via wat klikken op het Actueel Hoogtebestand Nederland kwam ik voor het mausoleum (ongeveer boven op de berg) op een hoogte van 40 meter. Dat kan wel zo'n beetje kloppen. Als je 'op de berg' probeert horizontaal te kijken; dan zie je dat de top van de toren veel hoger is.
Rekenen we voor het gemak even dat de top van de berg 20 meter boven 'het dorp' ligt. Als je bij de Albert Hein omhoog begint te lopen, ben je dus zo'n 20 meter geklommen als je bij de vossenakker ('het mausoleum') bent. Dat vond mijn gps trouwens ook zo'n beetje. Je hebt dan (volgens www.afstandmeten.nl) zo'n 400 meter gelopen. Daarmee is de helling van de Arnhemse weg (20/400)*100 = 5 %. Geen wonder dat er geen waaarschuwingsbordjes staan, maar het is toch een helling...